Lịch Sử xã Diễn Cát, Lịch sử trường THCS Diễn Cát

        Diễn Cát là vùng châu thổ Hoan Diễn, trải qua hơn 500 năm kể từ khi khai cơ lập ấp (1471) đến nay, lịch sử đã hun đúc và hòa trộn đan xen tạo nên những tinh hoa văn hóa tốt đẹp. Diễn Cát là một xã mà người dân chủ yếu sông bằng nghề trồng trọt và chăn nuôi nhỏ lẻ. Xã Diễn cát có tổng diện tích là 7,18 km, và có đường quốc lộ 7A, đường 538C, Cao tốc Bắc Nam chạy qua với tổng số dân hơn 7000 nhân khẩu với 8 xóm. Những năm gần đây nhân dân xã có thêm nghề thợ xây, nghề mộc, đặc biệt là con em đi xuất khẩu lao động nên kinh tế địa phương có nhiều khởi sắc, đời sống của nhân dân từng bước được nâng lên.
Người Diễn Cát không những cần cù chịu khó mà còn sáng tạo và chế ngự thiên nhiên, tự tin vào khả năng lao động sản xuất của mình để khai phá đất đai, đào mương đắp đập, xây dựng làng xóm. Bằng bàn tay trí tuệ của mình vượt qua mọi khó khăn để xây dựng quê hương. Cháu con hôm nay luôn nhớ tới công khai thiên lập địa, xây dựng làng xóm, đồng ruộng của lớp lớp người đi trước. Trong công cuộc đổi mới, người dân Diễn Cát tích cực khơi dậy nguồn lao động sáng tạo từng bước làm giàu cho gia đình, quê hương.
Trong công cuộc chống giặc ngoại xâm nhất là từ khi có Đảng lãnh đạo, nhân dân Diễn Cát đã có những đóng góp tích cực với sức người sức của trong đấu tranh giải phóng dân tộc. Đây cũng là cái nôi của phong trào cách mạng ở Diễn Châu. Có 1339 người được tặng huân chương, huy chương các loại, 206 liệt sĩ, 9 bà mẹ Việt Nam anh hùng, có 10 cán bộ lão thành cách mạng, có 04 cán bộ tiền khởi nghĩa, 01 Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, 177 thương bệnh binh. Do có nhiều thành tích và sự cống hiến lớn lao Đảng bộ nhân dân xã Diễn Cát đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng huân chương kháng chiến hạng Ba. Năm 2001 xã Diễn Cát vinh dự được đón nhận danh hiệu xã Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Năm 2016 xã Diễn Cát được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới.
Diễn Cát là xã có truyền thống yêu nước chống ngoại xâm, đoàn kết lao động cần cù, sáng tạo và truyền thống văn hóa hiếu học. Tính đến nay xã có hơn 18 vị giáo sư, tiến sĩ, có rất nhiều con cháu là kĩ sư, bác sĩ, thạc sĩ. Truyền thống nhân dân là trọng đạo lí, sống thủy chung hòa thuận. Những yếu tố tốt đẹp đang được kế thừa phát huy qua nhiều thế hệ, giữ gìn và bồi đắp, chọn lọc để bảo tồn và ngày càng phát triển. Đến nay có 3 di tích lịch sử cấp Tỉnh là Đền Thành hoàng Tạ Công Luyện, Đền Đạu, Nhà thờ Tiến sĩ Hoàng Kiêm, toàn xã có 8 xóm và 3 đơn vị trường học, cơ quan UBND xã đạt danh hiệu làng văn hóa và đơn vị văn hóa, dòng họ văn hóa. Ngày nay, Đảng bộ và nhân dân xã Diễn Cát nguyện đi theo con đường của Đảng, Bác Hồ đã chọn, viết tiếp trang sử vẻ vang trên quê hương Diễn Cát cùng với cả dân tộc vững bước đi lên trong thế kỉ XXI.        Tiền thân Trường THCS Diễn Cát được thành lập từ năm 1946 có tên gọi là trường Cấp 1 Tân Dân do thầy Nguyễn Cảnh Thuyết (Yên Thành) làm hiệu trưởng, được xây dựng tại Xóm 5 xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An (Địa điểm bây giờ trường đóng).
Năm học 1960-1961 Trường cấp 2 Nguyễn Xuân Ôn tách về Diễn Cát 7 lớp với 300 học sinh học tại Đình Nam nhà thờ Họ Tạ Đại Tôn và nhà thờ Cụ Bố do thầy Nguyễn Quế làm Hiệu trưởng và Diễn Cát bắt đầu có cấp 2 từ đây. Từ 1965 đến 1972 trường do thầy Nguyễn Hữu Thước làm hiệu trưởng, có 8 lớp. Đây là những năm kháng chiến chống Mĩ, trường sơ tán học tại các xóm trong địa phương.
 Từ 1972 đến 19993 trường với tên gọi là trường Cấp 1-2 Diễn Cát do các thầy Nguyễn Phúc (1972-1978), thầy Phan Nghi (1979-1982), thầy Trần Ngọc Lãng (1982-1991), thầy Trần Bá Bốn (1992-1993) làm hiệu trưởng.
Từ 1993 – 1994 với chủ trường của Đảng, Nhà nước trường cấp 1;2 Diễn Cát tách riêng thành trường THCS Diễn Cát do thầy Trần Bá Bốn làm hiệu trưởng với 12 lớp, hơn 400 học sinh.
Năm học 2002 – 2003, trường THCS Diễn Cát do thầy Đoàn Hữu Hải làm hiệu trưởng với 17 lớp, có 728 học sinh. Từ 2003 đến 2008, trường THCS Diễn Cát do cô Trần Thị Hoa làm hiệu trưởng.
Đặc biệt năm học 2008 – 2009, theo quyết định số 1254/QĐ - UBND về việc sáp nhập trường THCS Diễn Cát với trường THCS Diễn Bình thành trường THCS Cát Bình có 22 lớp với 724 học sinh. Trường được công nhận trường đạt chuẩn văn hóa.
Năm 2012 - 2013 trường THCS Cát Bình có 17 lớp với 513 học sinh do thầy Nguyễn Trung Tý làm hiệu trưởng và trường được công nhận trường đạt chuẩn quốc gia.
Năm 2016 - 2020 trường THCS Cát Bình do thầy giáo Phan Xuân Giang làm hiệu trưởng.
Năm 2020 - 2021 do việc sáp nhập xã Diễn Bình, Diễn Thắng, Diễn Minh thành xã Minh Châu nên trường THCS Cát Bình đã đổi lại tên là trường THCS Diễn Cát do thầy Phan Xuân Giang làm hiệu trưởng.
 Hiện nay trường THCS Diễn Cát có tổng diện tích là 11045 m² với quy mô 11 lớp với 431 học sinh thuộc hai xã Diễn Cát và Minh Châu và 27 CB,GV,NV. Chi bộ có 25 đảng viên.
Chất lượng giáo dục của trường ngày càng có chuyển biến tích cực. Nhà trường chú trọng đến việc giáo dục đạo đức cho học sinh với khẩu hiệu “Tiên học lễ, hậu học văn” cùng với phương châm “Kỉ cương, tình thương, trách nhiệm”. Chất lượng đội ngũ GV ngày một nâng cao và đã góp phần nâng cao chất lượng dạy- học của nhà trường. Số học sinh hàng năm ổn định, không có học sinh bỏ học. Mỗi năm trường luôn có thành tích nổi bật trong dạy và học: Trường luôn có HS và GV giỏi cấp Tỉnh. Chất lượng đại trà cũng như chất lượng mũi nhọn luôn đạt và vượt mặt bằng của huyện trường đứng vào tốp giữu của huyện.
Qua hơn 60 năm xây dựng và trưởng thành trường THCS Diễn Cát cùng với sự phát triển chung của nền giáo dục nước nhà trường luôn giữ vững là điểm sáng trong các trường THCS trong toàn huyện theo hướng giáo dục hiện đại, giáo dục học sinh toàn diện đáp ứng yêu cầu của trường chuẩn quốc gia
 Diễn Cát, tháng 01 năm 2021